Sık Sorulan Sorular

20 Sıra No’lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğinde bu süre rapor dispozisyonuna uygun olarak düzenlenmiş KDV İadesi Tasdik Raporları için 7 iş günü olarak öngörülmüştür. İşlemlerin yoğunluğu nedeniyle bu sürede iade işlemlerini tamamlayamayan vergi daireleri Bakanlıktan izin talep edebilmektedir.

Vergi Denetimi İle Bağımsız Denetim Farkı

Tam tasdik terimi; yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri ile bunlara ekli mali tabloların ve bildirimlerin tasdikini ifade eder. Tasdik, gerçek veya tüzel kişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin yeminli mali müşavirlerce denetleme ilke ve standartlarına göre uygunluk yönünden incelenmesi, bu inceleme sonuçlarına dayanılarak tasdik kapsamına giren konuların ve belgelerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığının imza ve mühür kullanmak suretiyle tespiti ve rapora bağlanmasıdır. Yeminli mali müşavirlerin yapacağı tasdikin amacı, ödenmesi veya istisna edilmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak, gerçek veya tüzel kişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin hesap ve kayıtlarının sonuçlarını gösteren mali tablolarının yanıltıcı olmayacak biçimde eksiksiz ve gerçeğe uygun şekilde düzenlenmesini sağlayarak kamunun istifadesine sunmak, gerçek veya tüzel kişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin ilgili mevzuat yönünden olan taleplerin karşılanmasında çabukluğu sağlayarak hak ve yararlarını korumak, vergi idaresi ve mükellef ilişkilerinde güveni hakim kılmak, ödenmesi veya iade edilmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinin ya da istisna edilmesi gereken kazancın doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır. Mevzuatın bu şekilde bildirdiği tam tasdik özetle, yeminli mali müşavirin bu kapsamda yapacağı denetim ve danışmanlık ile mükelleflerin vergi ile ilgili sorularına cevap ile doğmuş ve ileride doğabilecek sorunlarına çare bulmaktır. Tam Tasdik Sözleşmesi, yeminli mali müşavirlerce vergi dairesine bildirilerek, mükellefin denetim ve gözetim altında bulunduğu beyan edilir ve dönem sonunda yazılan rapor ile yapılan denetim çalışmalarının sonuçları vergi dairesine ve mükellefe raporlanır.

Bağımsız Denetim ise, işletmelerin yıllık finansal tablo ve diğer finansal bilgilerinin, bu tablo ve bilgiler için belirlenen kriterlere uygunluğu ve doğruluğu hususunda, makul güvence sağlayacak yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtlarının elde edilmesi amacıyla, genel kabul görmüş bağımsız denetim standartlarında öngörülen gerekli tüm bağımsız denetim tekniklerinin uygulanarak, defter, kayıt ve belgeler üzerinden denetlenmesi ve değerlendirilerek rapora bağlanmasını ifade eder. Finansal tabloların bağımsız denetiminin amacı; finansal tabloların finansal raporlama standartları doğrultusunda bir işletmenin finansal durumunu ve faaliyet sonuçlarını tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun ve doğru bir biçimde gösterip göstermediği konusunda bağımsız denetçinin görüş bildirmesini sağlamaktır. Şirket sahiplerine, yöneticilere, kredi verenlere, yatırımcılara ve BDDK,SPK gibi kamu kurumlarına doğru ve güvenilir bilgi sağlamak için bağımsız denetim gereklidir. Bağımsız Denetim; yönetime doğru bilgi akışı sağlar, yönetime mali tablolarla ilgili olarak tahmin ve analiz yapmasında, geleceğe ait sağlıklı kararlar almasında yardımcı olur, finansal tabloların gerçeği yansıtıp yansıtmadığını gösterir, işletme yönetimi ve çalışanlarının hile yapmasının önlenmesine yardımcı olur, bağımsız denetimden geçmiş mali tablolar ile işletmenin düşük maliyetli finansman bulması kolaylaşır, bağımsız dış denetimden geçen bir şirkette tüm ortakların hakları daha iyi korunmuş olur. Özetle, bağımsız denetçi, şirketin mali tablolarını denetleyerek, bu tabloların gerçeğe uygun olduğuna dair şirket sahiplerine ve yatırımcılara makûl güvence verir.

Her iki mali denetim hizmetinin de faydaları sayılamayacak kadar çok iken, Tam Tasdik, istisnai şirketler hariç, zorunlu değil iken, Kamu Gözetim Kurumunun yayınladığı yasal kriterlere uyan daha fazla sayıda şirketler için ise Bağımsız Denetim zorunludur. Sürekli değişen vergi mevzuatı, vergi teşvikleri, istisnaları, indirimleri ve ağır cezai yaptırımları ile vergi riskini kendi mali yöneticilerine bırakmak istemeyen şirketler gönüllü olarak tam tasdik sözleşmesi yaptırırken, yasal zorunluluktan kaynaklı bağımsız denetimi de pek de gönüllü olmadan yaptırıyorlar. Zira, şirketin gerçek durumunu her gün şirketin içinde olan ve yöneten şirket sahip ve yöneticileri, dışarıdan belirli bir zaman aralığında gelen ve doğal olarak yüzeysel bakan bağımsız denetçilerden daha iyi bilmektedir. Kamuya rapor vermeyen şirketler, yasak savma ve formalitenin yerine gelmesi için bağımsız denetim yaptırıyorlar. Peki, şirketlerin birçoğu için ihtiyaç yokken neden yasal zorunluluk var? Bilindiği gibi, Bağımsız Denetim, 2012 yılında yürürlüğe giren Yeni Türk Ticaret Kanunu ile karşımıza çıktı. Yeni Türk Ticaret Kanunu ise, Avrupa Birliği uyum sürecinin bir parçası olarak, yeni düzenlemeler getirdi. Avrupa Birliği’nde Bağımsız Denetim zorunlu olduğu için Avrupa Birliği üyesi adayı ülke olarak bizde de zorunlu hale getirildi. Avrupa Birliği’nde zorunlu olmasının nedeni ise, bağımsız denetimden geçmiş mali tabloların aynı zamanda vergi matrahına da esas olması. Yani, UFRS (bizdeki ifadesi ile TFRS)’ye göre hazırlanmış gelir tablosunda görünen ticari kar veya zarar, vergi beyannamesinde beyan ediliyor. Bağımsız Denetçi, aynı zamanda vergi matrahını da denetleyerek, bizdeki Yeminli Mali Müşavir’in yaptığı Tam Tasdik görevini de yerine getirmiş oluyor. Ülkemizde, vergi matrahı, TFRS’ye göre değil, Vergi Usul Kanunu (VUK) ve Tek Düzen Hesap Planına göre hesaplanıyor. Tamamen bir çelişki olarak bizde vergi matrahının denetimi zorunlu değil, TFRS (veya Bobi FRS)’ye göre hazırlanmış finansal tabloların denetimi zorunlu. TFRS’ye göre vergi matrahı hesaplanması halinde, vergi gelirlerinde azalma olacağından, mali idare, mevcut yapıdan vazgeçmek istemiyor. Bunun yerine, şirketlere genellikle ihtiyaçları olmadığı halde, bağımsız denetim yaptırmak zorunlu tutuluyor.